Ένας άγιος Λευίτης της Ορεινής Τριχωνίδος "π. Γεώργιος Κούκης".

γράφει ο π. Ευστράτιος Ε. Τσιτσιβός

Πάτρα, Αύγουστος 2016.

Ο αείμνηστος π. Γεώργιος Κούκης

  Είναι ανάγκη κάποτε να λέγονται κάποιες αλήθειες και γιατί το απαιτεί η δικαιοσύνη του Θεού, αλλά και διότι πρέπει να γίνονται γνωστές στους ανθρώπους.

  Θα αναφερθούμε στον άγιο γέροντα της ορεινής Τριχωνίδος Αιτωλοακαρνανίας, π. Γεώργιο Κούκη, εφημέριο επί πολλά έτη της ενορίας Κοιμήσεως Θεοτόκου Αμπελίων Τριχωνίδος. Αρχικά τον γνωρίσαμε όταν ήμασταν μαθητές του Δημοτικού Σχολείου, που ερχόταν στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Ποταμούλας να μας εξομολογήσει. Τον γνωρίσαμε και αργότερα όταν μεγαλώσαμε, τον γλυκύ και πράο αυτό γέροντα.

 Ο π. Γεώργιος Κούκης, από νέος «την αγαθήν μερίδα εξελέξατο». Αφιέρωσε την ζωή του σε ότι καλύτερο υπάρχει, στον ίδιο το Θεό. Γεννήθηκε το έτος 1908 στο χωριό Αμπέλια Τριχωνίδος. Της 27 Ιουλίου 1942 έγινε διάκονος και της 23 Αυγούστου του ιδίου έτους πρεσβύτερος, από τον τότε Μητροπολίτη Ναυπακτίας & Ευρυτανίας αείμνηστο Γερμανό.

  Από τότε έως το 1980 που συνταξιοδοτήθηκε, ήταν εφημέριος στο χωριό Αμπέλια, όπου αγωνίστηκε πολύ για τον τόπο του. Αγωνίστηκε σε όλους της τομείς της ενοριακής ζωής, που του εμπιστεύθηκε η Εκκλησία. Στα χρόνια της ιερατικής του διακονίας, έγινε ο καλός Πνευματικός Πατέρας και σύμβουλος των ενοριτών του. Υπήρξε καλός κυβερνήτης του πνευματικού σκάφους της ενορίας του. Υπήρξε άνθρωπος ταπεινός, μειλίχιος, προσηνής με ήθος ορθόδοξο και ιεροπρεπές. Άνθρωπος αγάπης και καλοσύνης, υπομονής και εργατικότητος. Ήταν ένας απλός κληρικός με παιδική καρδιά και γι’ αυτό αγαπήθηκε από της ενορίτες του και όχι μόνο. Ήταν άξιος λειτουργός των μυστηρίων του Θεού. Τελούσε της Ιερές ακολουθίες και τα μυστήρια του Θεού, μετά φόβου και τρόμου. Εργάστηκε και ως εξομολόγος εκτός από το χωριό του και στα γύρω χωριά των Παρακαμπυλίων, για την σωτηρία των συνανθρώπων του. Τον φιλοξενούσαμε κάποιες φορές στο πατρικό μας σπίτι, όταν ήταν να εξομολογήσει την άλλη μέρα σε κάποια κοντινή ενορία,

Και εκεί ζήσαμε από κοντά την απλότητά του και την πνευματικότητά του και ακούσαμε τις πατρικές του συμβουλές. Συνεργάστηκε επιτυχώς με τους τρεις Μητροπολίτες, Γερμανό, Χριστοφόρο και Δαμασκηνό στα χρόνια της Ιερατικής του διακονίας.

  Αλλά ο π. Γεώργιος δεν στάθηκε μόνο στην πνευματική συμπαράσταση των κατοίκων της ενορίας του. Ήταν άνθρωπος δημιουργικότητος και πρωτοβουλίας. Όλοι οι κάτοικοι σήμερα των Αμπελίων, απολαμβάνουν καρπούς των έργων του. Ο ναός της Παναγίας που είναι ο πολιούχος του χωριού, δικό του έργο είναι. Εκτός αυτού του ναού, έφτιαξε ακόμη και άλλα εννέα γραφικά εξωκκλήσια που στολίζουν την γύρω περιοχή του χωριού.

Μέσα της Δεκαετίας του 1980, στην γιορτή του Μητροπολίτου Ναυπάκτου & Αγ. Βλασίου κ. Αλεξάνδρου, μαζί με ιερείς της περιοχής Παρακαμπυλίων.

 Σε κάθε δυσκολία κατέφευγε, που αλλού, στον Θεό, στην Παναγία και στους αγίους. Χαρακτηριστικό είναι αυτό που αντλήσαμε από το ορθόδοξο χριστιανικό περιοδικό «Ο ΣΩΤΗΡ», τευχ. 2100, 1-12-2014, σελ. 503-504. Γράφει, λοιπόν, τα εξής:

«Τρία χρόνια υπέφερε όλη η ορεινή Τριχωνίδα από το κακό που τους βρήκε. Όλα τα ωραία δάση της είχαν γυμνωθεί. Οι πλαγιές που άλλοτε χαιρόσουν να τις βλέπεις και έδιναν οξυγόνο στον τόπο, τώρα ήταν κατάξερες, λες και τις κατάκαψε μεγάλη πυρκαγιά. Οι χωρικοί ζούσαν σε απόγνωση. Το κακό μέρα με τη μέρα χειροτέρευε. Σαν άλλη πληγή του Φαραώ ένα βρώμικο μαλλιαρό σκουλήκι, χιλιάδες και μυριάδες κάμπιες, εμφανίστηκαν στην περιοχή και κατέτρωγαν τα πάντα. Έμπαιναν μάλιστα και στα σπίτια και τα μόλυναν όλα. Μόνο τα λιόδεντρα και τις κληματαριές δεν πείραξαν. Μπρός στην τρομερή καταστροφή το Δασαρχείο έκανε αναφορά στο Υπουργείο Γεωργίας, και εκείνο απάντησε ότι πρέπει να γίνει αεροψεκασμός για να σκοτωθούν οι κάμπιες. Θα έπρεπε όμως όλοι οι κάτοικοι και τα ζωντανά τους επί 15 μέρες να απομακρυνθούν από τις εστίες τους, για να μη μολυνθούν από το ισχυρό φάρμακο που θα έριχνε το αεροπλάνο.

Το σκέφτηκαν, το ξανασκέφτηκαν και το συζήτησαν ώρες πολλές στις συνελεύσεις τους οι χωρικοί και τελικά συμφώνησαν όλοι τους να ζητήσουν με πίστη τη βοήθεια του Θεού και του αγίου Χριστοφόρου. Την πρόταση αυτή την έκανε ο ευλαβής εφημέριος της κοινότητας Αμπελιών Τριχωνίδας παπα-Γιώργης Κούκης, και τη δέχθηκαν ομόφωνα και ολόψυχα όλοι τους. Συγκεκριμένα ο παπα-Γιώργης είπε:

– Αδελφοί μου, δεν ξέρουμε γιατί το επέτρεψε αυτό το κακό ο Θεός στα μέρη μας. Εκείνος πάντως είναι Πάνσοφος, Πανάγαθος αλλά και Παντοδύναμος και μπορεί να τα αλλάξει και να τα διορθώσει όλα στη στιγμή, αν Τον παρακαλέσουμε με πίστη. Και μην ξεχνάμε ότι εμείς εδώ έχουμε προστάτη μας ισχυρό τον άγιο Χριστοφόρο. Θα τον παρακαλέσουμε λοιπόν με πίστη να πρεσβεύσει στον Κύριο για τη μεγάλη δοκιμασία μας. Τώρα που πλησιάζει και η γιορτή του, και έχουμε και ξωκκλήσι εμείς προς τιμήν του, προτείνω να νηστέψουμε μια βδομάδα όλοι μας, να ξομολογηθούμε και να κοινωνήσουμε όλοι οικογενειακώς με πίστη ανήμερα στη γιορτή του και να τον παρακαλέσουμε να μας γλυτώσει από το κακό που μας βρήκε. Τι λέτε;

– Σύμφωνοι! Συμφωνούμε! φώναξαν με μια φωνή όλοι τους.

Το ξωκκλήσι του αγίου Χριστοφόρου βρισκόταν μέσα σε ωραίο δάσος, το οποίο τώρα ήταν κατάξερο από την κάμπια. Τη μέρα της γιορτής του οι πιο πολλοί χωρικοί στέκονταν ευλαβικά απ’ έξω, διότι είχε γεμίσει από νωρίς. Πρόσεχαν με θέρμη ψυχής και αφοσίωση στη θεία Λειτουργία και κοινώνησαν ετοιμασμένοι ψυχικά όλοι τους. Λες και δεν ζούσαν στη γη όλη την ώρα της Λειτουργίας. Οι ψυχές τους πετούσαν προς τον ουρανό. Το ίδιο και στην Παράκληση που έψαλαν προς τον άγιο Χριστοφόρο στο τέλος με συγκίνηση και με όλη τη δύναμη της καρδιάς τους, παρακαλώντας τον να μεσολαβήσει στον Κύριο για να απαλλαγούν από τις καταστρεπτικές κάμπιες.

Καθώς επέστρεφαν από το ξωκκλήσι μέσα από το κατεστραμμένο δάσος λυπημένοι για το θέαμα που έβλεπαν, αλλά και γεμάτοι ιερά συναισθήματα από όσα έζησαν στη Λειτουργία και στην Παράκληση, βλέπουν ξαφνικά ένα σύννεφο από φτερωτά έντομα να κατεβαίνει από τον ουρανό και να πέφτουν επάνω στις κάμπιες. Μερικοί νεότεροι έτρεξαν και πλησίασαν να δουν από κοντά τα έντομα αυτά. Όλα είχαν το ίδιο ακριβώς μέγεθος. Έμοιαζαν σαν μια πολύ μεγάλη χρυσόμυγα. Τα φτερά τους ήταν χρυσά και μπροστά τους είχαν μια τσιμπίδα σαν ψαλίδα, με την οποία έκοβαν στα δύο την κάμπια, και αυτή ψοφούσε αμέσως. Τα φτερά τους τα κάλυπτε και δεύτερη χρυσοντυμένη σκληρή φτερούγα.

– Ελάτε να δείτε! Τρέξτε να δείτε! φώναζαν προς όλους. Ελάτε! Δεν πέρασαν ούτε δυο ώρες από την προσευχή μας στον Κύριο και στον Άγιο, και το θαύμα έγινε! Για κοιτάξτε πως κόβουν στη μέση τις κάμπιες και τις εξολοθρεύουν!

Πλησίασαν όλοι και έβλεπαν με θαυμασμό τα χρυσοντυμένα έντομα που σκότωναν αμέσως τις κάμπιες.

– Είμαι ογδόντα πέντε χρονών, είπε κάποιος χωρικός, και μεγάλωσα και έζησα στο δάσος, στα χωράφια, γεωργός και κτηνοτρόφος· τέτοιο έντομο δεν ξαναείδα ποτέ στη ζωή μου!

– Δοξασμένο το όνομα του Κυρίου μας! φώναζαν άλλοι και σταυροκοπιόντουσαν.

– Ο Άγιός μας είναι θαυματουργός, έλεγαν συγκινημένοι όλοι, μεγάλη η χάρη του, αρκεί να πιστεύουμε.

Στο μεταξύ τα χρυσοντυμένα έντομα δουλεύοντας συνέχεια ξεκαθάρισαν όλη την περιοχή από τις κάμπιες μέσα σε μια βδομάδα και έφυγαν προς τον ουρανό απ’ όπου είχαν κατέβει, χωρίς να αφήσουν κανένα ίχνος τους και χωρίς να πάθει τίποτε κανένα από αυτά. Πολλοί που έζησαν το γεγονός το θυμούνται ακόμη, και ας πέρασαν πολλά χρόνια από τότε. Και το διηγούνται δοξάζοντας τον Θεό και τον άγιο Χριστοφόρο, που με τη χάρη του πρασίνισε και πάλι η ορεινή Τριχωνίδα».

   Ο π. Γεώργιος σήκωσε επάξια και τον σταυρό του οικογενειάρχη. Είναι βαρύς ο σταυρός του εγγάμου κληρικού. Για τον π. Γεώργιο ήταν ακόμη πιο βαρύς, γιατί κοιμήθηκε πολύ νωρίς η πρεσβυτέρα του, αφήνοντας πίσω τρία παιδιά μικρής ηλικίας. Ο π. Γεώργιος, εκτός των ιερατικών του καθηκόντων, είχε εξ’ ολοκλήρου επάνω του και την ανατροφή των παιδιών του. Και όμως με την βοήθεια του Θεού, μεγάλωσε τα παιδιά του με χριστιανικές αρχές και τα αποκατέστησε.

 Άξιος διάδοχος του π. Γεωργίου, υπήρξε ο ευλαβέστατος ιερέας, πρωτοπρεσβύτερος π. Ιωάννης Δένδιας.

  Ο π. Γεώργιος και μετά την σύνταξή του, έζησε το μεγαλύτερο διάστημα κοντά στους ενορίτες του, σαν πατέρας φίλος και αδελφός εν Κυρίω, όπου δεν έπαυε να συμβουλεύει τους ενορίτες του με πολλή αγάπη και καλοσύνη. Συνέχιζε να λειτουργεί, όσο οι δυνάμεις του το επέτρεπαν και να διακονεί στο μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως. 

  Ήρθε όμως η ώρα, που ο Κύριος τον κάλεσε κοντά Του, για να του πεί: «Εύ, δούλε αγαθέ και πιστέ, είσελθε εις την χαράν του Κυρίου σου…». Εκοιμήθη εν Κυρίω, το Πάσχα του έτους 1998, πλήρης ημερών. Η εξόδιος ακολουθία εψάλη στο χωριό του Αμπέλια, όπου και ετάφη εκεί κοντά στους ενορίτες του και συγχωριανούς του.

 Αναπαύτηκε ο ευλαβέστατος γέροντας π. Γεώργιος Κούκης. Αναπαύτηκε αυτός που σήκωσε πολλά βάρη στη ζωή του. Σήκωσε το βάρος της Ιερωσύνης, της χηρείας, της ανατροφής των παιδιών, της ασθενείας. Αλλά δεν λύγισε και ούτε έσβησε το χαριτωμένο χαμόγελο από τα χείλη του. Τον κάλεσε ο Κύριος, όπως καλεί όλους του κουρασμένους της ζωής. «Δεύτε προς με πάντες οι κοπιώντες και πεφορτισμένοι, καγώ αναπαύσω υμάς» (Ματθ. 11,28).

Του αγαπητού, σεμνού και ταπεινού ιερέως πατρός Γεωργίου, αιωνία η μνήμη.

Οι εξορμήσεις των παιδιών στα μοναδικά τοπία της Ποταμούλας.

Η ιδέα για μια μικρή εξόρμηση μακριά από όλους και από όλα μοιάζει πάντα ιδανική! 

Πόσο μάλλον όταν προορισμός γίνονται τα όμορφα τοπία του χωριού μας, τα οποία προσφέρουν πανέμορφες εικόνες, απίστευτη ξεγνοιασιά και αξέχαστες εμπειρίες.

Εμπειρίες που μερικά παιδιά από το χωριό μας ξέρουν να γεύονται και να απολαμβάνουν με μοναδικο τρόπο,κάτι που οι περισσότεροι από μας δεν κάναμε ως τώρα.

Δροσερές βουτιές στο ποτάμι των Στενών και το βράδυ ψήσιμο και διανυκτέρευση στο ξωκλήσι του Αϊ Λιά στα Παλιουράκια.

Δείτε τις φωτογραφίες παρακάτω πού μας έστειλαν, πραγματικά απεικονίζουν

μια ζωή ξεγνοιασιάς πού προσφέρει σίγουρα το χωριό μας.

Ένα μπράβο στα παιδιά!!!!

Η εικόνα τής Παναγίας Προυσιώτισσας στην Ποταμούλα (1948 – 1950)

Πηγή: «Οι Ρίζες μας», ιερέως Ευστρατίου Ε. Τσιτσιβού, Πάτρα 2009.

    Όπως έχουμε ακούσει από τους παλαιοτέρους, η θαυματουργική εικόνα της Παναγίας της Προυσιωτίσσης, για κάποιο χρονικό διάστημα μεταφέρθηκε από την Ιερά Μονή Προυσσού στο χωριό Ποταμούλα, λόγω του ανταρτοπόλεμου. Αρχικά για 52 ημέρες, το έτος 1948 (1η Οκτωβρίου 1948 – 21 Νοεμβρίου 1948) και κατόπιν για 10 μήνες (30 Ιουνίου 1949 – 30 Απριλίου 1950).  

Λεπτομέρειες για το γεγονός αυτό, αντλήσαμε από το βιβλίο 

«ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΝ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΠΡΟΥΣΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΝ ΑΥΤΗ ΘΑΥΜΑ-ΤΟΥΡΓΟΥ ΕΙΚΟΝΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΠΡΟΥΣΙΩΤΙΣΣΗΣ»,

 Γρηγορίου Ι. Νταβαρίνου, γυμνασιάρχου & Ανδρέου Δ. Τσαπέρα, δημοδιδασκάλου, ΑΘΗΝΑΙ 1957. Γράφει λοιπόν το ανωτέρω βιβλίο τα εξής:

 « Ενώ εφαίνετο ότι έβαινεν η Μονή προς ανόρθωσιν και λύσιν των ζωτικών προβλημάτων της στεγάσεως και διατροφής, νέα περιπέτεια μεταπολεμική εμφανισθείσα ως λαίλαψ ανέκοψε τον ρυθμόν της ανοικοδομήσεως.

  Το επίσημον κράτος απησχολημένον με την παγίωσιν της ασφαλείας ηναγκάσθη να επιτρέψει την εκκένωσιν του Προυσού και περιχώρων εκ του πληθυσμού. Η θαυματουργός εικών της Προυσιωτίσσης και τα άλλα αξιόλογα κειμήλια μεταφέρθησαν την 1ην Οκτωβρίου του 1948 εις τηνΠοταμούλαν, χωρίον απέχον από το Αγρίνιον μιαν περίπου ώραν με αυτοκίνητον και ετοποθετήθη εις τον Ιερόν Ναόν του Αγίου Γεωργίου. Εκ της Ιεράς Μονής μέχρι Προστοβάς η αγία εικών μεταφέρθη επί θρόνου βασταζομένου επί ώμων ευσεβών κατοίκων, εναλλασομένων εν μέσω ιεράς πομπής κλήρου και λαού.

  Εκ Ποταμούλας η Αγία Εικών μεταφέρθη εις Ναύπακτον την 21ην Νοεμβρίου 1948 και ενεθρονίσθη εις τον Ναόν του Αγίου Διονυσίου.

  Εκ Ναυπάκτου μετεφέρθη πάλιν εις Ποταμούλαν την 30ην Ιουνίου του έτους 1949, συνοδευομένη υπό του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναυπακτίας & Ευρυτανίας κ. Χριστοφόρου και έμεινεν εκεί έως τέλους Απριλίου 1950 και την 30ην Απριλίου του έτους 1950 ημέραν Κυριακήν και ώρα 12 μεσημβρινήν, αφού ετελέσθη ειςΠοταμούλαν Αρχιερατική λειτουργία υπό του Σεβασμιωτάτου κ. Χριστοφόρου Αλεξανδροπούλου, συναθροισθέντων κατά την ημέραν ταύτην προς αποχαιρετισμόν της θαυματουργού Εικόνος πολλών χριστιανών του Νομού Αιτωλοακαρνανίας και της πόλεως Πατρών και Ναυπάκτου, επαναφέρθη εις το θείον ενδιαίτημα και επανετοποθετήθη η θαυματουργός Εικών εις την εν τω Ιερώ Παρεκκλησίω θέσιν, την οποίαν από αιώνων εξελέξατο ως κατοικητήριον αυτής».

 Στο ίδιο βιβλίο, καταγράφονται τα έσοδα της Μονής την εποχή εκείνη, από την ακίνητη περιουσία που είχε. Στην  σελ. 203 γράφει και τα εξής:

 «Αγροί Ποταμούλας Παρακαμπυλίων, εκ των οποίων η Μονή εισπράττει 300 οκάδες εισόδημα ετησίως».

Στο τέμπλο του Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου Ποταμούλας, υπάρχει αντίγραφο της εικόνος της Παναγίας Προυσιωτίσσης. Κάθε χρόνο στις 23 Αυγούστου τελείται πανηγυρική Θ. Λειτουργία και η Παράκληση της Παναγίας Προυσιωτίσσης.

Απεβίωσε ο Βασίλης Χ. Παπαθανάσης

Απεβίωσε εχθές ο συγχωριανός μας Βασίλειος Χ. Παπαθανάσης σε ηλικία 71 ετών.

Η νεκρώσιμη ακολουθία θα τελεστεί σήμερα ημέρα Πέμπτη,στον ιερό ναό Αγίου Γεωργίου Ποταμούλας στις 12 το μεσημέρι.
Τα συλλυπητήρια στους οικείους του.

O Παραδοσιακός τρύγος του καλαμποκιού στην Ποταμούλα.

Γράφει ο Δημήτριος Ι. Τσούνης     

       Το καλαμπόκι στην Ποταμούλα Αγρινίου συνήθως σπέρνονταν το μήνα Μάιο. Μετά το όργωμα του χωραφιού ένα άτομο έμπειρο στις γεωργικές εργασίες και με "καλό χέρι" αναλάμβανε το έργο του σπορέα. Η ποικιλία του καλαμποκιού ήταν η ονομαζόμενη Κοντόροκα που απαντάτε και στις μέρες μας και είναι ίσως ένα από τα σπάνια είδη παραδοσιακών σπόρων που διασώζονται στο χωριό. Έβαζε το σπόρο σε ένα ντορβά (σακούλι), μετρούσε δέκα αδρασκελισιές (10 μέτρα περίπου),αυτό λεγόταν σποριά και έφτανε από τη μία στην άλλη άκρη του χωραφιού. Το ίδιο επαναλαμβανόταν με τις "σποριές" μέχρι να σπαρθεί όλο το χωράφι.

 Ακολουθούσε το "σβάρνισμα" του χωραφιού με την "σβάρνα" (ξύλινη πλεκτή επιφάνεια) την οποία έσερναν δύο άλογα και παλαιότερα βόδια.Επόμενη εργασία ήταν το σκάλισμα του καλαμποκιού για να κόβονται κυρίως τα διάφορα χόρτα, να προστίθεται νέο χώμα στη ρίζα και ακολουθούσε το πότισμα

      Στο αρχικό στάδιο ωρίμανσης του καλαμποκιού στο χωράφι τοποθετούσαν την "τσιακατούρα", η οποία αποτελούνταν από μια φτερωτή μεταλλική που χτυπούσε σε τενεκέδες και με τη βοήθεια του ανέμου έκανε θόρυβο απομακρύνοντας τα άγρια ζώα όπως ο ασβός, η αλεπού και τα διάφορα πτηνά.

      Η συλλογή γινόταν περί τα τέλη του μηνός Αυγούστου. Αν έβρεχε το καλοκαίρι υπήρχε μεγάλη σοδειά, διαφορετικά μόνο λίγα καλαμποκοχώραφα απέδιδαν καρπό, αυτά που ποτίζονταν με φυσική ροή από κάποια πηγή ή ποτάμι. Στον τρύγο υπήρχε αλληλεγγύη μεταξύ των κατοίκων για να μαζευτεί όσο πιο γρήγορα η σοδειά προκειμένου να προστατευτεί από τις βροχοπτώσεις. Μάζευαν τα καλαμπόκια ή καρπούζια όπως τα λεγαν στη ντοπιολαλιά σε κοφίνια (μεγάλα καλάθια από καλάμι), τα μετέφεραν στα αλώνια είτε φορτωμένα σε άλογα ή γαϊδούρια ή στον ώμο αν το χωράφι ήταν σε κοντινή απόσταση. Μόλις τελείωνε ο τρύγος από το χωράφι και συγκεντρώνονταν το καλαμπόκι στο αλώνι ξεκινούσε το ξεφλούδισμα. Εδώ γινόταν μια πραγματική γιορτή. Μαζεύονταν πολλοί συγχωριανοί, κυρίως νεαροί και νεαρές και γινόταν ένα άτυπο νυφοπάζαρο. Όλοι ζητούσαν από το νοικοκύρη να τους καλέσει στο ξεφλούδισμα που γινόταν πάντα το βραδάκι και κρατούσε μέχρι τα μεσάνυχτα. Όλοι οι προσκεκλημένοι κατέφθαναν με ένα σουφλί (μικρό μυτερό ξύλο) για να αφαιρούν εύκολα το περίβλημα των φύλλων του καλαμποκιού και καθόνταν σε παρέες χωριστά οι άνδρες από τις γυναίκες.

 Ο νοικοκύρης προσέφερε στους καλεσμένους κυρίως σύκα, σταφύλια και τσίπουρο. Αμέσως ξεκινούσε το τραγούδι η μία παρέα και το επαναλάμβανε η άλλη. Το πρώτο τραγούδι ήταν συνήθως το παρακάτω : 

'' Στρομπούλω μου στ' αλώνι σου και μες το περιβόλι σου

    κάθεται νιός κι ανύπαντρος και ένας πρωτοπαλλίκαρος

   και την στρομπούλω ξέταζε χίλια φλουριά της έταζε.

  Στρομπούλω μ' πούνε η μάνα σου πούνε ο πατέρας σου ; 

    Η μάναμ' πάει στην εκκλησιά κι ο πατέρας μ' πάει στα μαγαζιά''.

      Οι καπνιστές επέλεγαν από τα καλαμποκόφυλλα τα εσωτερικά κυρίως φύλλα, τα οποία ήταν κατάλληλα για το στρίψιμο των τσιγάρων, τα "ροκόφυλλα" όπως τα αποκαλούσαν. Ακολούθως το καλαμπόκι απλωνόταν σε όλη την επιφάνεια του αλωνιού που ήταν κυρίως στρωμένο με πέτρινες πλάκες και το ενδιάμεσο αυτών το κάλυπταν με κοπριά αγελάδος ή κατάλληλο χώμα για να μη χάνεται ο καρπός. Στη συνέχεια δυο νεαροί άνδρες άρχιζαν το "στούμπισμα" με το διράβδι. Το διράβδι ή λιουράβδι στην ντοπιολαλιά ήταν δυο ξύλα τα οποία συνδέονταν μεταξύ τους με δέρμα ζώου παλαιότερα και με καννάβινο σχοινί στη συνέχεια. Το ένα ξύλο του διραβδιού ήταν λίγο πιο κοντό και χοντρό, κατασκευάζονταν από πουρναρίσιο ξύλο, είχε δε "κεφάλι" από το μέρος που δενόταν το σχοινί. Το άλλο ξύλο ήταν λίγο πιο μακρύ και με λιγότερο πάχος και ήταν κατασκευασμένο από ξύλο κέδρου ή κυπαρισσιού και είχε κι αυτό κεφάλι από την πλευρά που τοποθετούνταν το σχοινί. Οι διραβδιστές ήταν συνήθως δύο στο αλώνι, ο ένας αντίκρυ στον

άλλον. Χτυπώντας τα καλαμπόκια απελευθερώνονταν οι κόκκοι τους από τα κότσαλα. Οι γυναίκες τότε πέρναγαν το καλαμπόκι από τον αρέλεγο (καλαμποκόσκινο) για να φύγουν τα κότσαλα. Ακολούθως το καλαμπόκι αποθηκεύονταν σε ξύλινα κασόνια τα λεγόμενα αμπάρια και χαρά σε εκείνον που είχε εξασφαλίσει παραγωγή τέτοια που να περάσει όλη τη χρονιά τρώγοντας μπομπότα και κουρκούτι (καλαμποκίσιο αλεύρι με νερό αλάτι και λάδι).

      Το άλεσμα του καλαμποκιού για την περιοχή της Ποταμούλας γινόταν στο νερόμυλο του Γαλάνη στη Φραγκόσκαλα που είχε νερό από τον ποταμό Ζέρβα ή στο νερόμυλο που ήταν πιο κάτω στο Ποτιστικό Σαργιάδας. Η αμοιβή του μυλωνά ήταν πάντα σε είδος, το λεγόμενο ξάι και είναι πολλές οι ιστορίες με τους μυλωνάδες και τις παράτυπες αφαιμάξεις που πραγματοποιούσαν στα προς άλεση προϊόντα.

      Τελειώνοντας θέλω να ευχαριστήσω το συλλέκτη ειδών λαϊκής τέχνης Γεώργιο Τσιτσιβό για την επίδειξη του διραβδιού που φαίνεται στις φωτογραφίες και είναι το αυθεντικό που χρησιμοποιούσε ο μακαρίτης συγχωριανός μας Λάμπρος Αναγνωστόπουλος.

Οι Ποταμιώτες γιόρτασαν τον προφήτη Ηλία (Photos)

Με κατάνυξη γιόρτασαν σήμερα οι Ποταμιώτες τον Προφήτη Ηλία, το ξωκλήσι του οποίου βρίσκεται στο ύψωμα Παλιουράκια, όπως η παράδοση του Προφήτη Ηλία απαιτεί.
Φώτο:Αλέξανδρος Σωφρόνης